Trong xã hội hiện đại, phụ nữ ngày càng có nhiều cơ hội hơn trong công việc và sự nghiệp. Họ xuất hiện nhiều hơn trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kinh doanh và lãnh đạo. Tuy nhiên, dù tài năng và cống hiến đến đâu, phụ nữ vẫn gặp phải một rào cản vô hình khi muốn thăng tiến lên các vị trí cao cấp. Hiện tượng này được gọi là Glass Ceiling hay Trần Kính. Vậy Glass Ceiling là gì? Tại sao nó vẫn tồn tại dù thế giới đang dần hướng đến bình đẳng giới? Phụ nữ cần làm gì để vượt qua rào cản này? Hãy cùng NextX – Phần mềm CRM tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Mục lục
I. Glass Ceiling là gì?
Xem thêm: Top 6 phương pháp phát triển tư duy cầu tiến trong công việc hiệu quả
Glass Ceiling (Trần Kính) là một thuật ngữ ẩn dụ dùng để chỉ những rào cản vô hình nhưng bền vững, ngăn cản phụ nữ và các nhóm thiểu số thăng tiến lên các vị trí lãnh đạo cấp cao trong doanh nghiệp, tổ chức hoặc chính trị. Mặc dù không có quy định chính thức nào cấm phụ nữ đạt được những vị trí này, nhưng những định kiến xã hội, văn hóa doanh nghiệp và sự thiên vị vô thức đã tạo ra một giới hạn mà rất ít phụ nữ có thể vượt qua.
Thuật ngữ này xuất hiện từ những năm 1980, khi các nghiên cứu tại Mỹ phát hiện ra rằng, mặc dù phụ nữ tham gia vào lực lượng lao động ngày càng đông đảo, số lượng nữ lãnh đạo cấp cao vẫn rất ít so với nam giới. Điều này cho thấy có một “trần kính” vô hình nhưng cực kỳ cứng rắn, khiến phụ nữ khó có thể tiến xa hơn trong sự nghiệp.
II. Nguyên nhân của glass ceiling
Hiện tượng Glass Ceiling không chỉ là kết quả của một yếu tố đơn lẻ mà là sự tổng hòa của nhiều nguyên nhân. Từ những định kiến xã hội ăn sâu trong tư tưởng con người, thiên vị vô thức trong môi trường làm việc đến những áp lực gia đình đặt lên vai phụ nữ, tất cả tạo thành một rào cản vô hình nhưng vô cùng chắc chắn, khiến phụ nữ khó có thể tiến xa trong sự nghiệp. Dưới đây là những nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng này.
1. Định kiến giới tính ăn sâu trong xã hội
- Sự kỳ vọng khác nhau giữa nam và nữ: Từ nhỏ, phụ nữ thường được giáo dục theo hướng ưu tiên gia đình, làm công việc ổn định, ít rủi ro, trong khi nam giới được khuyến khích theo đuổi sự nghiệp, chấp nhận thử thách và đặt mục tiêu cao. Điều này khiến phụ nữ ít có cơ hội thể hiện tham vọng và năng lực trong công việc, dẫn đến sự hạn chế trong việc thăng tiến lên các vị trí cao hơn.
- Quan niệm về phẩm chất lãnh đạo: Xã hội thường gắn vai trò lãnh đạo với sự quyết đoán, cứng rắn và khả năng chịu áp lực—những phẩm chất thường được coi là đặc trưng của nam giới. Ngược lại, phụ nữ được mong đợi phải mềm mỏng, dễ cảm thông, nên khi họ thể hiện sự quyết liệt, họ dễ bị đánh giá tiêu cực. Điều này vô tình tạo ra rào cản khiến phụ nữ khó có cơ hội được giao phó những vị trí lãnh đạo quan trọng trong doanh nghiệp.
- Sự phân công lao động theo giới: Nhiều ngành nghề như giáo dục, y tế, hành chính có tỷ lệ phụ nữ cao, nhưng lại ít cơ hội thăng tiến lên vị trí quản lý cấp cao. Trong khi đó, các lĩnh vực như công nghệ, tài chính, kỹ thuật lại có sự áp đảo của nam giới, tạo ra môi trường cạnh tranh khó khăn hơn cho phụ nữ. Sự phân công lao động này khiến cơ hội thăng tiến của nữ giới bị giới hạn, bất kể năng lực của họ có tốt đến đâu.
2. Thiên vị vô thức trong môi trường làm việc
Xem thêm: Public Speaking là gì? 6 Nguyên tắc giúp bạn cải thiện kỹ năng
Dù không có quy định rõ ràng nào ngăn cản phụ nữ thăng tiến, nhưng thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp vẫn tồn tại những thiên vị vô thức khiến phụ nữ gặp khó khăn khi muốn bước lên những nấc thang cao hơn trong sự nghiệp.
- Ưu tiên nam giới trong các quyết định thăng chức: Nhiều doanh nghiệp có xu hướng đánh giá cao nam giới hơn khi xét duyệt thăng chức, ngay cả khi phụ nữ có năng lực tương đương. Điều này xuất phát từ thiên vị vô thức, khi các lãnh đạo (đa phần là nam giới) có xu hướng lựa chọn người có phong cách làm việc giống họ, dẫn đến việc phụ nữ ít có cơ hội nắm giữ các vị trí quan trọng.
- Ít cơ hội tham gia vào các nhóm lãnh đạo: Nhiều quyết định quan trọng không chỉ được đưa ra trong các cuộc họp chính thức mà còn tại các sự kiện kết nối ngoài giờ như tiệc rượu, chơi golf. Tuy nhiên, phụ nữ thường ít có cơ hội tham gia những sự kiện này, khiến họ khó xây dựng quan hệ với những người có quyền quyết định và bị loại khỏi các cuộc thảo luận về thăng tiến.
- Khoảng cách thu nhập giữa nam và nữ: Dù đảm nhiệm công việc giống nhau với trình độ tương đương, phụ nữ vẫn có mức lương thấp hơn nam giới. Điều này không chỉ gây bất công mà còn làm giảm khả năng đầu tư phát triển sự nghiệp của họ, khiến phụ nữ dễ bị áp lực tài chính và chấp nhận những vị trí thấp hơn thay vì đấu tranh cho sự thăng tiến.
3. Trách nhiệm gia đình là một rào cản lớn
Một trong những yếu tố quan trọng nhất dẫn đến Glass Ceiling chính là gánh nặng gia đình mà phụ nữ phải gánh vác.
- Gánh nặng kép của phụ nữ: Không giống nam giới, phụ nữ thường phải gánh vác cả công việc lẫn trách nhiệm chăm sóc gia đình, con cái. Điều này khiến họ bị phân tán thời gian, năng lượng và khó có thể tập trung hoàn toàn vào sự nghiệp. Nhiều phụ nữ dù có tham vọng thăng tiến nhưng lại buộc phải từ bỏ giấc mơ của mình vì không thể cân bằng giữa công việc và gia đình. Thậm chí, khi theo đuổi sự nghiệp, họ vẫn bị đánh giá là “bỏ bê gia đình”, trong khi nam giới không gặp phải định kiến này.
- Sự lo ngại của nhà tuyển dụng: Một số doanh nghiệp ngần ngại tuyển dụng hoặc thăng chức phụ nữ vì lo sợ họ sẽ nghỉ thai sản, làm gián đoạn công việc. Một số công ty thậm chí còn có chính sách ưu tiên nam giới cho các vị trí lãnh đạo với niềm tin rằng họ sẽ cống hiến lâu dài hơn. Những định kiến này khiến phụ nữ rơi vào tình thế khó khăn: hoặc hy sinh sự nghiệp để chăm sóc gia đình, hoặc phải nỗ lực gấp đôi để chứng minh rằng mình xứng đáng với cơ hội thăng tiến.
III. Tác động của Glass Ceiling
Glass Ceiling không chỉ gây ảnh hưởng tiêu cực đến cá nhân phụ nữ mà còn tác động sâu rộng đến các doanh nghiệp và toàn xã hội. Khi rào cản này tồn tại, nó không chỉ cản trở sự phát triển của phụ nữ mà còn làm suy giảm hiệu quả hoạt động của các tổ chức, doanh nghiệp và nền kinh tế nói chung.
1. Đối với phụ nữ
Xem thêm: Narcissist là gì? Dấu hiệu nhận biết một người ái kỷ
- Giảm động lực phấn đấu vì cảm giác bị giới hạn: Khi chứng kiến đồng nghiệp nam có nhiều cơ hội thăng tiến hơn dù năng lực tương đương, nhiều phụ nữ cảm thấy nản lòng và mất động lực phát triển. Họ có xu hướng chấp nhận vị trí hiện tại thay vì tiếp tục phấn đấu, dẫn đến lãng phí tài năng và hạn chế sự phát triển nghề nghiệp của bản thân.
- Gặp khó khăn trong việc cân bằng giữa sự nghiệp và cuộc sống cá nhân: Phụ nữ không chỉ đối mặt với áp lực công việc mà còn phải đảm đương trách nhiệm gia đình. Trong khi nam giới có thể tập trung vào sự nghiệp, phụ nữ thường phải hy sinh thời gian cho con cái và công việc nội trợ. Nếu doanh nghiệp không có chính sách hỗ trợ, họ có thể buộc phải từ bỏ sự nghiệp để ưu tiên gia đình.
- Chênh lệch thu nhập kéo dài: Khi bị hạn chế cơ hội thăng tiến, phụ nữ không thể tiếp cận các vị trí có thu nhập cao hơn, khiến mức lương trung bình của họ thấp hơn nam giới dù có cùng trình độ. Điều này cản trở họ trong việc tích lũy tài chính, đầu tư phát triển bản thân và đạt được sự độc lập kinh tế, kéo dài sự bất bình đẳng trong môi trường làm việc.
2. Đối với doanh nghiệp
- Mất đi những nhà lãnh đạo tài năng là phụ nữ: Khi phụ nữ nhận thấy ít cơ hội thăng tiến, họ có thể rời bỏ doanh nghiệp hoặc từ bỏ tham vọng lãnh đạo. Điều này khiến doanh nghiệp mất đi những nhân sự nữ tài năng, làm giảm sự đa dạng và đổi mới trong ban lãnh đạo. Các nghiên cứu cho thấy, doanh nghiệp có nhiều nữ lãnh đạo thường đạt hiệu suất cao hơn và xây dựng môi trường làm việc tích cực hơn.
- Thiếu sự đa dạng trong ban lãnh đạo, ảnh hưởng đến sáng tạo và hiệu suất: Đội ngũ lãnh đạo toàn nam giới có thể bị hạn chế về góc nhìn và khó đổi mới. Trong khi đó, sự kết hợp giữa nam và nữ giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định cân bằng, sáng tạo hơn. Phụ nữ có phong cách quản lý linh hoạt, chú trọng yếu tố con người, giúp doanh nghiệp thích nghi tốt hơn với thị trường.
- Ảnh hưởng đến hình ảnh và thương hiệu doanh nghiệp: Bình đẳng giới ngày càng trở thành yếu tố quan trọng trong việc đánh giá một doanh nghiệp. Nếu công ty thiếu nữ lãnh đạo hoặc không tạo điều kiện cho phụ nữ phát triển, họ có thể bị coi là thiếu công bằng, làm giảm sức hút với nhân tài. Ngược lại, doanh nghiệp có chính sách hỗ trợ phụ nữ sẽ tạo dựng hình ảnh tích cực và nâng cao uy tín trên thị trường.
IV. Cách phá vỡ Glass Ceiling
1. Đối với doanh nghiệp
Xem thêm: Tư duy chiến lược là gì? Tầm quan trọng của việc sở hữu tư duy
- Xây dựng môi trường làm việc bình đẳng: Doanh nghiệp cần thiết lập chính sách rõ ràng để đảm bảo cơ hội thăng tiến công bằng giữa nam và nữ. Loại bỏ định kiến vô thức trong tuyển dụng và đánh giá nhân sự giúp tạo ra môi trường làm việc công bằng, khuyến khích phụ nữ tham gia vào các vị trí lãnh đạo.
- Tạo điều kiện để phụ nữ tham gia vào vị trí cấp cao: Các công ty nên khuyến khích phụ nữ ứng tuyển vào các vị trí lãnh đạo bằng cách cung cấp chương trình đào tạo kỹ năng, hỗ trợ làm việc linh hoạt (làm từ xa, hỗ trợ giữ trẻ), đồng thời tạo điều kiện để họ tham gia các cuộc họp và dự án quan trọng.
- Đào tạo và nâng cao nhận thức về thiên vị vô thức: Thiên vị vô thức là rào cản lớn với phụ nữ trong công việc. Doanh nghiệp cần tổ chức các khóa đào tạo giúp nhân viên nhận diện và loại bỏ định kiến giới, đồng thời xây dựng quy trình đánh giá minh bạch dựa trên năng lực thực tế.
- Xây dựng chính sách lương thưởng công bằng: Cần kiểm tra và điều chỉnh mức lương giữa nam và nữ có cùng trình độ, kinh nghiệm để đảm bảo sự công bằng. Thiết lập hệ thống đánh giá hiệu suất khách quan, tránh thiên vị giới tính, đồng thời cung cấp phúc lợi hợp lý giúp phụ nữ phát triển lâu dài.
- Tăng cường cơ hội mentoring và networking cho phụ nữ: Phát triển chương trình cố vấn, khuyến khích tham gia các hiệp hội nghề nghiệp, hỗ trợ sáng kiến kết nối để mở rộng cơ hội và học hỏi.
2. Đối với phụ nữ
- Chủ động khẳng định bản thân, nâng cao kỹ năng: Phụ nữ cần không ngừng học hỏi, trau dồi kỹ năng lãnh đạo, giao tiếp và đàm phán. Việc tham gia các khóa học quản lý, phát triển bản thân sẽ giúp họ sẵn sàng nắm bắt cơ hội thăng tiến. Dám đặt ra mục tiêu lớn và thử thách bản thân là chìa khóa để đạt đến vị trí cao hơn.
- Xây dựng thương hiệu cá nhân và sự tự tin: Chia sẻ thành tựu, kinh nghiệm giúp phụ nữ khẳng định giá trị bản thân. Sử dụng các kênh truyền thông để xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp, tham gia diễn đàn, hội nghị để thể hiện năng lực trước doanh nghiệp, từ đó tạo dựng uy tín và sự công nhận.
- Tham gia mạng lưới chuyên nghiệp: Kết nối với những người có cùng chí hướng mang lại nhiều cơ hội phát triển. Gia nhập các tổ chức dành cho nữ lãnh đạo, tham gia chương trình mentoring để học hỏi từ người đi trước. Chủ động tìm kiếm cơ hội làm việc với các cố vấn giàu kinh nghiệm giúp họ định hướng và phát triển sự nghiệp.
- Dám đương đầu với thử thách, kiên trì theo đuổi mục tiêu: Không ngại thử sức với các vị trí cao hơn dù chưa hoàn toàn sẵn sàng. Kiên trì vượt qua khó khăn, giữ vững tinh thần không bỏ cuộc. Xây dựng tư duy phát triển và tin tưởng vào bản thân sẽ giúp phụ nữ vượt qua rào cản Glass Ceiling.
3. Đối với xã hội và chính phủ
- Xây dựng chính sách hỗ trợ phụ nữ trong sự nghiệp: Doanh nghiệp cần minh bạch về mức lương và cơ hội thăng tiến để đảm bảo công bằng giới. Đồng thời, áp dụng các chính sách hỗ trợ như chế độ thai sản linh hoạt, trợ cấp giữ trẻ, giúp phụ nữ cân bằng giữa công việc và gia đình. Tăng cường giám sát và xử lý các trường hợp phân biệt giới tính cũng là biện pháp quan trọng để tạo môi trường làm việc bình đẳng.
- Thay đổi quan niệm xã hội về vai trò của phụ nữ: Truyền thông về bình đẳng giới cần được đẩy mạnh để xóa bỏ định kiến rằng phụ nữ không phù hợp với vai trò lãnh đạo. Việc tôn vinh những hình ảnh phụ nữ thành công trong kinh doanh, công nghệ, khoa học sẽ truyền cảm hứng và khuyến khích nhiều người dám theo đuổi sự nghiệp lãnh đạo.
- Nâng cao nhận thức về bình đẳng giới từ sớm: Giáo dục đóng vai trò quan trọng trong việc thay đổi nhận thức xã hội. Các chương trình giáo dục về bình đẳng giới ngay từ nhỏ sẽ giúp thế hệ trẻ có cái nhìn cởi mở hơn về vai trò của phụ nữ trong công việc và lãnh đạo.
- Hợp tác giữa doanh nghiệp, phụ nữ và xã hội: Để phá vỡ Glass Ceiling, cần có sự chung tay từ doanh nghiệp, phụ nữ và xã hội. Khi cả ba yếu tố này cùng hành động, cơ hội nghề nghiệp cho phụ nữ sẽ ngày càng mở rộng, tạo nên một môi trường làm việc công bằng và đa dạng hơn.
V. Kết luận
Glass Ceiling là một rào cản vô hình nhưng có ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự phát triển của phụ nữ trong xã hội. Mặc dù đã có nhiều tiến bộ trong việc thúc đẩy bình đẳng giới, trần kính vẫn chưa hoàn toàn bị phá vỡ. Để thay đổi điều này, cần có sự hợp tác từ cả doanh nghiệp, xã hội và bản thân mỗi cá nhân. Khi phụ nữ có cơ hội thăng tiến công bằng, không chỉ họ mà cả doanh nghiệp và nền kinh tế đều sẽ phát triển mạnh mẽ hơn. Theo dõi trang tin NextX để biết thêm nhiều thông tin hữu ích trong kinh doanh nhé!
|
NextX là nền tảng phần mềm CRM toàn diện nhất dành cho việc chăm sóc và quản lý khách hàng hiện nay. Với hơn 3.000 khách hàng trên toàn quốc, hệ thống con đa dạng nhất thị trường, hệ thống chức năng All-in-One giúp giải quyết được hầu hết các vấn đề doanh nghiệp gặp phải. HỆ THỐNG GIẢI PHÁP HỖ TRỢ >>Giải pháp chính: Phần mềm CRM cho giáo dục đào tạo Phần mềm CRM cho du lịch lữ hành Phần mềm CRM cho vận tải logistic >>Phòng Marketing: >>Phòng kinh doanh: Phần mềm định vị nhân viên thị trường >>Phòng nhân sự: Phần mềm gọi điện cuộc gọi cho telesale >>Phòng hỗ trợ khách hàng: Loyalty App – app chăm sóc khách hàng Phần mềm tổng đài chăm sóc khách hàng Call Center Phần mềm tổng đài ảo Call Center >>Phòng hệ thống phân phối: Phần mềm quản lý hệ thống phân phối HỆ THỐNG GIẢI PHÁP QUẢN LÝ – ĐIỀU HÀNH HỆ THỐNG GIẢI PHÁP BÁN HÀNG |
